28 maart 2013

Courgette Culturelle: {S}TAALKAART

MARLOU SARIS
(tekst & foto's)



Afgelopen vrijdag was het tijd voor {S}TAALKAART: een Nederlandstalig festival in de Ancienne Belgique, dat voor de eerste keer werd georganiseerd. Grote en iets minder grote namen uit zowel Nederland als Vlaanderen speelden verspreid over twee zalen, en zorgden al in al voor een geslaagde - en zeker ook gevarieerde - avond.


Muzikaal muurbloempje

Hoewel velen van ons denken dat het Nederlands niet zo veel voorstelt vertellen de cijfers van het Taalunieversum iets heel anders: er zijn ongeveer 23 miljoen moedertaalsprekers, en Nederlands is de achtste meest gesproken taal van de Europese Unie. En hé, dat is zo slecht nog niet! Toch is Nederlandstalige muziek niet bepaald het paradepaardje van onze huidige top 40. De gouden dagen waarin hit na hit werd gescoord zijn voorbij, en eind 2008 al zelfs werd in een interview met Hannelore Bedert verbaasd gereageerd op het feit dat ze in het Nederlands zingt. Iets dat voor haar niet meer dan vanzelfsprekend is: "Ik voel me gewoon niet comfortabel om met een woordenboek te schrijven, in het Engels. Dat is bizar. Nederlands is mijn moedertaal en ik kan daarin zeggen wat ik wil zeggen."

Maar toch - iedereen die ik vertelde dat ik naar een Nederlandstalig festival ging keek me verbaasd aan. "Huh, Nederlandstalig?!" "Wat komt daar dan?" "Wat moet jíj daar?!" En vooral ook: "Huh, in Brussel?!" Ja, in Brussel - is dat dan echt zo gek? Gisteren zagen we al dat het Nederlands in Brussel niet zo hard verdwijnt als velen van ons denken. Het is nog steeds de derde meest gesproken taal in onze stad, en dus een taal die door veel mensen wordt begrepen. Over het feit dát er een Nederlandstalig festival werd georganiseerd kunnen we misschien discussiëren (waarom iets organiseren dat weinig mensen boeit?), maar het was in deze stad toch zeker op een juiste plaats.

Eefje de Visser
Staalkaart

Isabelle Decallonne - initiatiefneemster van het festival - legde uit wat haar bedoeling met het festival was:
"{S}TAALKAART 2013 wil een brede blik werpen op de rijkdom en de toekomst van het gezongen Nederlands en een stand van zaken schetsen met een affiche die blaakt van een unieke verscheidenheid."
Een bonte mengeling van Nederlandstalige acts moest het worden dus, een staalkaart. 22 artiesten zouden spelen en het programma bood alles van kleinkunst tot hiphop, ballades tot folktronica en alternatieve pop tot country en blues. Super leuk!, dacht ik - maar met mij helaas niet veel meer mensen. De slechte voorverkoop gooide roet in het eten en om financiële redenen werd het programma ingekort tot slechts zeven acts.

Applaus

Toch was het een mooie avond. Het begon met de liedjes van de 25-jarige Arne Vanhaecke vol zoete woorden en vrolijke melodieën, waar je spontaan op wilde meebewegen. Dat ging alleen wat moeilijk vanuit de sjieke, rode theaterstoel waarin ik zat. Maar gelukkig kon dat daarna bij Eefje de Visser (27) - die speelde in 'de Club', zonder stoelen - dubbel en dik worden goedgemaakt. Eefje was voor mij de grootste reden om te gaan (in eerste instantie naast de grote variatie en vele nog niet zo bekende bands...) en ze stelde niet teleur. Ook haar teksten zijn vrolijk en plezierig om naar te luisteren, en de beat die haar band eronder zet - die op de cd overigens niet te horen is - maakt het extra tof. Als ik het niet al had geweten, hadden Arne en Eefje sowieso bewezen dat Nederlandstalige muziek niet alleen voor 'oude lullen' is.

Spinvis
Die 'oude lullen' (sorry, mag ik ze zo noemen?) waren echter ook van de partij - natuurlijk, en geloof maar dat ook zij applaus verdienden! Als Nederlandse en fervent festivalganger heb ik Spinvis al meerdere malen gezien, maar zijn liedjes vervelen gewoon nooit. Zijn songteksten zijn zo origineel dat je zelfs de honderdste keer dat je een liedje hoort nog wel iets nieuws (en vaak grappigs) ontdekt.

De naam Guido Belcanto - en de meneer zelf - zeiden me daarentegen niks, en ik moet toegeven dat ik niet veel verwachtte. De stoelen om mij heen vulden zich met mensen die wel drie keer zo oud waren als ik en verrekijkers werden uit de tassen gehaald. Maar hij deed me denken aan Boudewijn de Groot - niet qua muziek, maar met zijn witte haar en mooie, diepe stem. En dat is altijd goed.

Jong en oud

Jammer was wel dat het publiek zo duidelijk gescheiden was. Bij Guido Belcanto, Jan De Wilde (die ik te kort zag om er iets over te zeggen) en Spinvis overheersten de 60-plussers, en ik verbaasde me eigenlijk heel de tijd over het feit dat ik de gemiddelde leeftijd toch wel heel erg omlaag haalde. Maar ze waren er hoor, mijn leeftijdsgenoten! Bij 't Hof van Commerce stonden ze opeens in een grote groep om me heen, keihard mee te zingen en dansen met de (voor mij onverstaanbare) West-Vlaamse hiphop. Dat men genoot was duidelijk, maar voor mij was het vooral de meneer achter me die het concert de moeite maakte. Zijn haar was spierwit en hij was duidelijk op leeftijd - 78 vertelde hij me later - maar ook hij zong elk woord mee. "Ik wist helemaal niet wat 't Hof van Commerce was, maar ik was benieuwd en ging kijken. Maar ik ken het dus wel! Mijn kleinzoon zingt dit liedje altijd, ik vind het fantastisch!"

We want more?

Ondanks de plotseling kleine line-up, het gebrek aan programmaboekjes en wegwijzers in de AB zelf - en het overschot aan wachtrij bij het toilet, is {S}TAALKAART 2013 toch zeker geslaagd. Het aanbod bestond uit jong en oud, Vlaams en Nederlands en vanalles van kleinkunst tot levenslied tot hiphop, en dus mag je in mijn ogen spreken van een geslaagde staalkaart.

Voor ieder die benieuwd geworden is - en om een volgende voorverkoop hopelijk iets harder te laten zien - een playlist om het Nederlandstalige lied misschien tóch nog een beetje verder te kunnen verspreiden. Zie ik jullie volgend jaar?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Wij omarmen elke opmerking, prangende vraag, opbouwende kritiek of lovende reactie, so shoot! Oh ja .. en bedankt!